Dengeli beslenmenin, bütün besin gruplarından yeterli miktarda alınması demek olduğundan bahsetmiştim. Bu sayıdan itibaren tek tek bütün besin gruplarından ve vücudumuz için öneminden bahsedicem. Su bir besin değilmiş gibi düşünülür.Oysaki yaşamsal önemi vardır.
Nasıl ki dünyamızın dörtte üçü sularla kaplıysa vücudumuzun da büyük bir bölümü sudan oluşur. Yaşam için oksijenden sonra gelen en önemli madde sudur. Yaşamak için,sağlık için
Su gereklidir. Bir insan susuz ancak 6 gün yaşayabilir.
İnsan vücudunun su içeriği yaşa ve cinsiyete göre %42 ile %71 arasında değişir. Çocuklar da su oranı yüksektir. Yaş ilerledikçe suyun yerini yağ dokusu alır. Yetişkin bir insan vücudunun %75 ‘i sudur. Bunun %70 i kas,% 10 nu da kemiklerde bulunur. Suyun yaklaşık üçte ikisi vücut hücrelerinin içerisindedir. Üçte biri ise damarlardadır ve bir kısmı da dokulara esneklik sağlayan hücreler arasında tutulur.
Organizmadaki Rolü...
Su vücudumuzda sayısız fonksiyonlar gerçekleştirir. Yetersizliği çok önemli sağlık sorunlarına yol açar. Su vücudumuzda gerçekleşen kimyasal olaylar için bir ortam yaratır. Besin öğelerinin hücrelere taşınmasında,artık maddelerin,hücrelerden taşınmasında,vücudun toksinlerden arınmasında suyun çok büyük bir önemi vardır. Enerji oluşumunda rol alan su aynı zamanda vücut ısısı yükseldiğinde de deride ısıya dönüşerek,vücudun ısı dengesini sağlar,deriye canlılık verir. Dolaşım ve boşaltım sistemimizi düzene sokar,bağışıklık sistemini güçlendirir. Kaybedilen mineralleri vücuda geri kazandırırken yeni hücre üretimini de hızlandırır.
Yeterli su içilmeyip vücut su gereksinimini karşılayamadığın da harcadığı sıvılardan tasarrufa gider. Dolayısıyla vücudun zehirli maddeleri ter ve idrar yoluyla dışarıya atma kapasitesi düşer.
Vücudun Susuz Kalması...
Su yetersizliği sonucu vücudun susuz kalması,dehidratasyondur. Böyle kimseler kendilerini hasta,yorgun,bıkkın ve halsiz hissederler. Aşırı durumlarda bir miktar sıvı alımı bile hızlı bir iyileşmeyi sağlar.
Kabızlık,kuru ve döküntülü deri,burun tıkanıklıkları,yineleyen idrar yolu enfeksiyonları,kuru öksürük,baş ağrısı, böbrek taşları,yeterli su içilmediği zaman sıkça karşılaşılan sorunlardır.
Vücuttaki susama mekanizması,dehidrate olmadan su içmemizi sağlar. Ancak susama hissi
Vücut gerçekten çok susuz kaldığında da ortaya çıkabileceğinden,çok ta güvenmemek gerekir
Özellikle yaşlılarda bu mekanizma daha az etkilidir. Bu yüzden düzenli su içmeyi alışkanlık haline getirmek çok önemlidir.
Yoğun egzersiz sırasında,susama mekanizması gerçek gereksinimin gerisinde kalır. Böyle durumlarda susama,su kaybının iyi bir belirleyicisi değildir. Ağır işlerde çalışanlar veya sporcular gibi ağır fiziksel aktivitesi olanlar susama mekanizması çalışmadan su ihtiyaçlarını
Karşılamak zorundadırlar. olanlar susama mekanizması çalışmadan su ihtiyaçlarını
Karşılamak zorundadırlar. Yerine konmayan az miktardaki sıvı kaybı performansı bozabilirken daha da kötüsü sıcak çarpması ve ölüme bile neden olabilir.
Dehidratasyonun diğer nedenleri,uzun süren kusma,ishal,ateş gibi hastalıkların yanı sıra yüksek protein diyetleri veya fazla alkol tüketimidir. Alkol ve yüksek protein içeren diyetler
Fazla miktarda idrar oluşumuna neden olurlar. Fazla miktarda alkol tüketiminden sonra hissedilen aşırı susama bunun sonucu olarak görülür.
Ne Kadar Su İçmeli...
Vücudumuz gün boyu terleme,solunum,boşaltım yoluyla su kaybeder. Bu kaybedilen suyun yerine konması gereklidir. Fiziksel aktivite de suya olan gereksinimi değiştirir. Fiziksel olarak aktif olmayan kişilerin günde 10 bardak sıvı almaları gerekir. Bu miktarı günlük aldıkları yiyecekler ve sıvılarla karşılayabilirler. Yüksek fiziksel aktivitesi olanlar,sıcak ortamlarda yaşayanların su gereksinimleri daha fazladır.
Özel durumlarda da su ihtiyacı değişir. Kusma ve ishali olan hastalarda suya ihtiyaç çok daha fazladır.
Gebelikte de sıvı ihtiyacı arttığı için,gebelerin günlük sıvı alımlarını %50 artırmaları gerekir. Günlük sıvı gereksiniminin en az yarısı sudan karşılanmalıdır…
Kadınlarda adet günlerinden önce su toplaması şikayetine sık sık rastlanmaktadır. Böyle günlerde daha fazla su .içmek gereklidir. Vücutta su toplanmasının nedenlerinden biri vücutta sodyum birikimidir. Bol miktarda su içmek vücuttan bu aşırı miktardaki sodyumun atılmasını sağlar.
Vücudumuza Gerekli Suyu Nerelerden Alırız???
Vücudumuzun su ihtiyacı metabolizma,yiyecek ve içeceklerden karşılanır. Metabolik su,besin ögelerinin metabolizmaları sonucu oluşur. Metabolik suyun miktarı,diyetin bileşimine göre değişir. Diyetin proteine göre karbonhidrat ve yağının yüksek olması metabolik su miktarını artırır.
Bir çok içecek %85 ten fazla su içerir. Sebze ve meyvelerin ise %75-90 ı sudur. Etler pişirme yöntemine göre ve çeşidine bağlı olarak %50-70 oranında su içerirler.
Yetişkin bir kişi günlük su ihtiyacının 6 bardak kadarı sıvılardan,4 bardak kadarı da yiyeceklerde bulunan sudan karşılanır. Çorba,süt,ayran,çay,kahve,bitki çayları,meyve suları
Günlük sıvı alımında önemli yer tutarlar. Su yerine kolalı içecekler,çay ve kahve içmek suya olan gereksinimi karşılamadığı gibi artırabilirler. Bu tür içeceklerin içerdikleri kafeinin
Vücuttaki suyu atma özelliği vardır. Meyve suları ise içeriklerinde bulunan şekerin su çekici özelliğinden dolayı sindirim kanalında ekstra sıvı gereksinimi yaratabilirler.
Bu nedenlerle günlük sıvı gereksinimini karşılayacak en doğru ve sağlıklı kaynak SUDUR.
