Yaşlandığınızda da dimdik ,kimsenin yardımına ihtiyacınız olmadan yürümek istiyorsanız
bugünden önlemler almanız gerekiyor. Kemik erimesi yani Osteoporoz,kemiğin azalması ve yapısının değişmesiyle kolay kırılabilir hale gelmesidir. Sessiz ve sinsi bir hastalıktır.
Genellikle kalsiyum eksikliğinden kaynaklanan bu hastalığa,yakalanmamak için yapılması gerekenler çok basittir:Her gün yeterli miktarda süt ürünleri almak,spor yapmak ve özellikle kış aylarına girdiğimiz şu günlerde en az 10dakika güneşe çıkmak…
Nasıl Oluyor???
Osteoporoz oldukça yaygın bir hastalıktır. Menapoz sonrası kadınların yüzde 30’unda
kırıklara,.daha ileri yaşlarda ise kadınların üçte birinde kalça kırığına neden olmaktadır.
Kemik kendini yenileyebilen bir organdır,devamlı olarak yapılır ve yıkılır. Çocukluk döneminde üretilen kemik kaybedilen kemikten daha fazladır. Gençlerde kemik yapımı,yıkımına eşittir. Kemik ve doku miktarı 35 yaşta maksimuma ulaşır. Yaş ilerledikçe yıkım yapımdan fazla olmaya başlar ve kemik kitlesi azalır.
Kadınlarda östrojen denilen hormon kemiklerin yıkımını önlemektedir. Menapoza girilmesiyle birlikte,bu hormon azalır ve kemik erimesi artar. Yeterli kalsiyum almayan,güneşe yeterince çıkmayan kişilerde ,kemik kitlesi azdır. Menapoz sonrası da kolaylıkla kaybedilir.
Osteoporoz,kadınlarda erkeklere oranla 4 kat fazla görülür,yaş,kalsiyum eksikliğinin yanı sıra, hastalığa neden olan diğer risk faktörleri; fiziksel aktivitenin azlığı,kalıtım,sigara ve alkol tüketimi,ilaçlar dır.
Fiziksel aktivite,kemik kitlesini artırır .Hareketsiz kişilerde,kas kitlesiyle birlikte kemik kitlesi de azalır.
Sigara kemik yapan hücreler için zehirli bir maddedir. Sigara miktarı ve kullanım süresi ile
Kemik kitlesi kaybı orantılıdır. Sigara içen kadınlarda menapoz da daha erken olur.
Kalsiyumu İhmal Etmeyin
Besinlerden,yada takviye yolu ile yeterli miktarda kalsiyum almak kemik erimesini önlemenin en etkili yoludur. Kalsiyumu en kolay, süt ve yoğurt,peynir,dondurma gibi süt ürünlerinden alabiliriz. Deniz ürünleri,maden suyu. pekmez,susam,yeşil yapraklı sebzeler,kuru baklagiller,badem gibi kuru yemişler,kurutulmuş meyveler de kalsiyum açısından zengindirler. Bu besinlerin çocukluktan itibaren,her gün belirli miktarlarda tüketilmesi gerekir.
Güneşe Çıkın ... D Vitamini
Kalsiyumun vücutta kullanılabilmesi,emilebilmesi için D vitamini gereklidir. Bunu kapı kilidi ve anahtar arasındaki ilişkiye benzetebiliriz. D vitamini kapıyı açan anahtardır. Kalsiyumun bağırsakları terk edip damarlara girişine izin verir. Derimizde
Bulunan D vitamini,güneş ışınları ile aktif hale geçer. Yeterince güneşe çıkmayanlarda
D vitamini eksikliği olur ve kalsiyum yeterince alınsa da emilemez. Güneş ışınının az olduğu
Ülkelerde süte D vitamini eklenmektedir. Bazı ülkelerde geleneksel olarak vücudun her tarafının örtülmesi tarzındaki giyim de,kadınlarda D vitamini eksikliğine ve dolayısıyla
Erken yaşlarda osteoporoza neden olmaktadır.
D vitamininden zengin yiyecekler ise,yağlı balıklar,karaciğer,yumurta sarısı,süt ürünleridir.
Spor …Spor…
Spor yapmak kasları ve kemikleri güçlendirir. Ağırlık kaldırma,sağlığınızı bozmuyorsa
Çarşı torbalarını taşıma çok yararlıdır. Yürüyüş,yokuş çıkma,merdiven inip çıkmak ta dayanıklılığı artırır.
Nasıl Anlaşılır??
Hastalığın tanısını koymak çok kolaydır. Ölçümün gerekli olup olmadığını doktorunuza
danıştıktan sonra kemik kitlesi,10-15 dakika gibi bir sürede ölçülebilir. Ölçüm ağrı veya
herhangi bir rahatsızlığa neden olmaz. Tanı sırasında yapılan testlerde,gelecekte olabilecek çatlaklar ve kemik eksiklikleri de belirlenir. Eğer fazla kemik kaybı yaşanmamışsa ve erken fark edilmişse hastalık iyileştirilebilir. Osteoporozla birlikte kilo ve boy kaybı,sırt ağrıları ve yapı deformasyonları da görülebileceğinden,tanı yalnızca kırık bakımından değil,diğer kötü etkileri de önleme bakımından önemlidir.
Günlük Kalsiyum Gereksinimi (mg)
Çocuklar
1-12 yaş 800
13-19 yaş 1000
Erişkinler
Erkek
20-40 yaş 1000
Kadın
40-60 yaş
Hormon tedavisi almıyor 1500
Hormon tedavisi alıyor 1000
60 yaş ve üstü 1200
Gebeler ve emzikliler 1200
Besinlerin 100 Gramlarının Kalsiyum Değerleri
Gıda Kalsiyum miktarı (mg)
Süt ürünleri
- Inek (yağsız) süt 125
- Inek (yarım yağlı) süt 122
- Inek (tam yağlı) süt 199
- Koyun sütü 193
- Yoğurt (yağlı) 111
- Yoğurt (yarım yağlı) 120
- Beyaz Peynir (yağlı) 162
- Beyaz Peynir (yağsız) 96
- Kaşar Peyniri 70
- Krem Peyn i r 80
- Isviçre Peyniri 906
- Cheddar Peyniri 682
- Lor Peyniri 68
- Dondurma 78
- Meyva ve Sebzeler
Ispanak 95
- Kereviz 43
- Asma yaprağı 392
- Bakla (taze) 43
- Soğan (kuru) 27
- Soğan (yeşil) 51
- Turp (kırmızı) 35
- Turp (siyah) 39
- Patates 7
- Lahana (beyaz) 49
- Lahana (kara) 116
- Pırasa 52
- Bamya 92
- Ceviz 99
- Nohut 150
- Karpuz, Kavun 50
- Dut 60
- Kivi 100
- Hurma 59
- Portakal 41
- Et ve Ürünleri
Havyar 276
- Koyun eti 10
- Dana eti 11
- Tavuk eti 11
- Balık eti 8-7