• Vitaminler, fiziksel ve zihinsel sağlığın korunması ve yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli organik maddelerdir.
• Besinlerde çeşitli miktarlarda bulunurlar ve hepsinin vücutta özel görevleri vardır.
• Vitaminlerin herhangi biri vücuda alınmazsa o vitaminin yardımcı olduğu kimyasal tepkime yürümeyeceğinden dolayı büyümede ve vücudun çalışmasında aksamalar olur.
• Vitaminlerin isimlendirmesi A, B, C gibi büyük harfleri izleyen rakamlarla yapılır. ( B1, B2, B6 vb.). Bu rakamlar genellikle vitaminlerin bulunuş sırasına göre verilmiştir.
Vitaminlerin sınıflandırılmasında en çok kullanılan yöntem çözünürlüklerine göre sınıflandırmadır.
Çözünürlüklerine Göre Vitaminler 2’ye Ayrılırlar.
1. Yağda Eriyen Vitaminler
• Bunlar A, D, E ve K Vitaminleridir.
• Yağda ve yağ çözücülerinde erirler.
• Diyetle her gün alınmaları gerekli değildir. Vücutta depolanırlar.
• Ön maddeleri (provitamin) vardır.
• Günlük gereksinimden fazla alındıklarında atılmaz, depolanırlar.
• Fazla alındıklarında vücuttan atılmayıp depo edildikleri için aşırı alımları toksik (zehirleyici) etkiler yaratabilir.
• Yetersizlik belirtilerinin ortaya çıkması yavaş olur.
• Vücut tarafından iyi emilebilmeleri için safra işlevinin yeterli düzeyde olması gerekir.
2. Suda Eriyen Vitaminler
• Suda erirler.
• Diyetle her gün alınmaları gerekir. B12 vitamini hariç hiçbiri vücutta depolanmaz.
• Ön maddeleri (provitamin) yoktur.
• Günlük gereksinimlerinden fazla alındıklarında fazlası idrarla atılır.
• Yetersizlik belirtileri daha çabuk ortaya çıkar.
• Antibiyotikler, alkol ve stres bu vitaminlerin emilimini azaltır.
Vitaminler Ne Değildir?
Vitaminler hakkında bazı yanlış bilinenler vardır. Bunları Şu Şekilde Açıklayabiliriz :
• Vitaminler, besinlerin yerini tutamazlar.
• Yemek yemeden, sadece vitamin kullanarak sağlıklı olmak beklenemez.
• Vitaminler, sindirilebilir bir yiyecek olmadan fazla emilemezler.
• Vitaminler; protein, yağ, karbonhidrat, mineral ve su gibi diğer besin öğelerinin yerini tutamazlar.
• Vitaminlerin kendileri beden yapısının parçaları değildirler.