Birçok anne – baba çocuğunun dikkat eksikliği yaşadığı ya da hiperaktif bir çocuk olduğu ilgili yoğun endişeler yaşamaktadır. Dikkat eksikliğinin ya da hiperaktivitenin varlığı; çocuğun eğitim yaşantısını , aile ilişkilerini , sosyal ve duygusal gelişimini olumsuz etkileyebileceği için bu bozukluğun tanısı ve tedavisinde geç kalınmaması önemlidir. Bu bozukluğun tanı ve tedavisi öncelikle Çocuk ve Ergen Psikiyatristleri tarafından yapılmalıdır.
Bu bozukluk; beynin işleyişindeki bir kimyasal bozukluktan kaynaklanmakta, daha çok okul öncesi dönemde ya da okul dönemlerinde ortaya çıkmaktadır.
Dikkat eksikliğinde; çocuk zihinsel uğraş gerektiren aktivitelerde konsantre olmakta güçlük çekmektedir. Ders çalışırken ya da bir problem çözme becerisini yerine getirirken bu durumu belirgin düzeyde yaşar. Dikkatleri dışarıdan gelen bir uyaranla hemen dağılır. Bu sorunu yaşayan çocuklar onlara eğlence veren bilgisayar, oyun vb aktivitelere ilgi gösterebilmektedir . Bu sorunların yedi yaştan önce, diğer alanlarda da görülüyor olması ve süreklilik göstermesi önemlidir. Çocuk bu alanla ilgili olarak günlük yaşantısını devam ettirmede güçlük çekmektedir.
Birçok aile; öğretmenlerin önerileri ile kliniklere başvurmaktadır. Öğretmenler bu çocuklardan söz ederken; dersi dinlemediği ya da dinlemekte zorlandığı , sürekli dalgın olduğu, kalem vb gibi araçları ile fazlaca ilgilendiği, eşyalarını kaybettiği ya da yerinde bir türlü duramadığı ile ilgili davranış biçimlerinden bahsederler.
Hareketliliği fazlaca olan çocuklarda; öğretmen konuşurken sözünü kesme, sınıfta kıpır kıpır bir görüntü sergileme, amacı olmayan davranış biçimleri gösterme, var olan sınıf içi ve sosyal kurallara uymakta güçlük çekme, sonuçlarını düşünmeden dürtüsel şekilde hareket etme, sırasını bekleyememe, huzursuzluk sıklıkla görülmektedir.
Bu ifadeler aileye iletildiğinde; aile sakin olmalı ve çocuğa asla tepkisel yaklaşmamalıdır. Çocuk; bu davranışları bilerek yapmamakta aslında bu davranışlarını kontrol edememektedir. Birçok anne – baba evde çocuğuna ders çalıştırırken bu belirtileri gözlemleyebilse de bu durumun bir dikkat eksikliği ya da hiperaktif bozukluk olup olmadığına bir uzmanın karar vermesi gerekmektedir.
Bu Bozukluğun Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?
Tedavi öncelikli olarak çocuk ve ergen psikiyatristleri tarafından yapılmalıdır. Bu tedavi uzmanın gerekli gördüğü düzeyde ilaç desteği ile başlamaktadır. Birçok aile çocuğunun ilaç kullanmasını istememektedir. Kulaktan dolma çevreden duyulan yanlış bilgiler , olması gereken tedavi programını olumsuz etkileyerek çocuğun bu sorunu yaşam boyu birçok alanda yaşamasına neden olmaktadır. Bu konuda tedaviyi yürüten hekime güven ve bahsedilen ilaçlara düzenli devam etmek önemlidir. İlaçlarla birlikte; çocuğun gerçek performansı ortaya çıkacak ve zamanla dikkatini toplayabildiği için ders başarısı da kendi performansı ölçüsünde yükselecektir.
Bu dönemde ailenin tutum ve davranışları da çok önemlidir. Uzman ( psikiyatrist ya da psikolog ) aileyi doğru yaklaşımlar konusunda eğitmelidir. Başarı konusunda ona güvenildiği ve sevildiği duygusunun hissettirilmesi önemlidir. Motivasyon sağlanmalı ve ders çalışma konusunda eleştirel davranılmamalıdır. Tedavi programı süresince uzmanın ve ailenin okulla iletişimi de çok önemlidir. Tedavi programı bu süreci de kapsar. Uzman; çocuğu ders çalışma programları , ortamın düzenlenmesi, arkadaşlarla ilişkileri açısından bireysel destek vermeye devam etmelidir.
Bu bozuklukta dikkat eksikliği ve hiperaktivite aynı anda birlikte görülmeyebilir. Çocuk ve ergen psikiyatristi ; var olan belirtilere göre tanıyı koymakta ve tedavi programına başlamaktadır.
